พลังเสียงสูงที่ตรงใจ

แต่ไหนแต่ไรมา ฉันเป็นคนที่ไม่ค่อยจะชอบฟังการร้อง opera มากเท่าไหร่นัก เนื่องจากคิดมาตลอดว่า หูของฉันคงไม่ถึงกับเพลงประเภทนี้ ฟังยังไงก็ไม่เข้าใจว่ามันเพราะตรงไหนหว่า มีแต่การร้องเสียงสูงๆ เกินความจำเป็น หล่า ลา ล้า...ลากเสียงยาวๆ สูงๆ จนนักร้องปากคอสั่น เป็นเสียงประเภทที่ชวนให้แก้วแตกและให้ความรู้สึกเหนื่อยแทนนักร้อง มันเหมือนจะขาดอากาศ ฟังแล้วเจียนจะขาดใจ

จนกระทั่งฉันได้มารู้จักกับเพลง Habanera หรือที่รู้จักกันในภาษาฝรั่งเศสว่า "L'amour est un oiseau rebelle" (แปลเป็นภาษาอังกฤษได้ว่า Love is a rebellious bird) ผู้ประพันธ์เพลงนี้ คือ Georges Bizet นักแต่งเพลงชาวฝรั่งเศส โดยเพลงนี้อยู่ใน opera เรื่อง Carmen อันแสนโด่งดัง

ฟังเพลงนี้แล้ว รู้สึกชอบมาก อยากเล่นขึ้นมาทันใด เลยไปหาโน้ตในเวอร์ชันเปียโนมาลองเล่นดู แต่เมื่อได้ลองเล่น ทำให้คิดว่าเพลงนี้น่าจะเหมาะกับคนที่มีนิ้วมือเรียวยาว เพราะแค่ท่อนแรกของเนื้อเพลง ฉันก็ประสบปัญหากับการกางนิ้วข้าม octave เพื่อไปให้ถึงเสียงสูงของเพลงซะแล้ว  ณ จุดที่นิ้วมือเกือบจะยืดไปไม่ถึงนั้น เพลงของพี่เบิร์ด ธงไชย ลอยมาในหัวทันใด “เล่นเพลงนี้ไม่ได้ กางนิ้วต่อไป ก็กางไม่ถึง ไม่มีอะไรจะดึง ให้นิ้วยาวได้ทันใจ” ยังดีหน่อยที่เพลงท่อนหลังที่ตามมา เสียงจะต่ำลงเป็น chromatic scale ทำให้ลดความลำบากในการกางนิ้วไปได้บ้าง

ผู้ที่ร้องเพลงนี้ได้ถูกใจฉัน ได้แก่ Carmen Monarcha นักร้องโอเปราเสียงโซปราโนชาวบราซิล และจะเป็นเรื่องบังเอิญหรือตั้งใจก็ไม่ทราบได้ที่เธอผู้นี้มีชื่อเดียวกับตัวละครหลักในโอเปราที่เธอร้อง โดยเวอร์ชันที่ฉันได้ฟังนั้น เธอกำลังขับร้อง Habanera อยู่ในวง Johann Strauss Orchestra

วงออร์เคสตราวงนี้ ก่อตั้งโดยนักไวโอลินชาวดัตช์ ชื่อ André Rieu (ผู้มีใบหน้าคล้ายคลึงกับ Mel Gibson ผสมกับ Jeff Bridges อยู่หน่อยๆ) โดยนักไวโอลินผู้มีชื่อเสียงท่านนี้ ยังทำหน้าที่เป็นวาทยากรควบคุมวงออร์เคสตราทั้งหมดอีกด้วย ฉันชอบดูการแสดงดนตรีของวงออร์เคสตราวงนี้ เพราะนอกเหนือไปจากเพลงที่ฟังแล้วเพลิดเพลินเจริญหู นักดนตรีก็เป็นสีสันอย่างหนึ่งของการแสดงที่ทำให้เจริญตาไปด้วย โดยเฉพาะนักดนตรีผู้หญิงที่มาในชุดราตรีฟูฟ่องหลากหลายสีสัน ราวกับนี่คือการประชันกันของเหล่าเจ้าหญิงดิสนีย์

ใครที่ชื่นชอบการเต้นรำ ถ้าได้ดูวงออร์เคสตราของคุณ André บรรเลงเพลง The Second Waltz ของ Dmitri Shostakovich นักประพันธ์เพลงและนักเปียโนชาวรัสเซีย น่าจะประทับใจนะ เพราะขนาดฉันที่ไม่เคยมีเรื่องการเต้นรำอยู่ในหัวมาก่อน พอได้ชมการบรรเลงเพลงนี้แล้ว ยังเกิดความรู้สึกเคลิบเคลิ้มไปกับดนตรีวอลซ์ จนถึงขนาดที่อยากรีบแจ้นไปเช่าชุดราตรีพองๆ ฟูๆ จากร้านเช่า เอามาใส่แล้วก็เต้นไปตามเพลง พร้อมทั้งมโนว่ากำลังเต้นกับ imaginary partner เพราะเพลงนี้จะให้ความรู้สึกประหนึ่งตัวฉันกำลังอยู่ในงานเลี้ยงเต้นรำในเทพนิยายมากๆ

กลับมาทึ่คุณ Carmen นักร้องโซปราโนกันต่อ นอกจากพลังเสียงอันน่าทึ่งของเธอแล้ว ลีลาท่าทางระหว่างการขับร้องก็มีส่วนช่วยให้การแสดงของเธอดูน่าสนใจ เพราะเธอจะใช้การเคลื่อนไหวมือและร่างกายในระหว่างการร้องที่ทำให้เข้าถึงอารมณ์เพลงได้ดียิ่งขึ้น รวมไปถึงการใช้สายตาของเธอด้วย ได้ดูฝีมือของเธอทั้งการร้อง การร่ายรำประกอบเพลง รวมถึงได้เห็นสายตาพิฆาตของเธอแล้ว บรรดาผู้ชมสามารถคล้อยตามได้ว่าเธอคือ Carmen ในบทละครจริงๆ เรียกว่าเข้าถึงบทบาท ตีบทแตกกระจุยกระจาย

เพลง Habanera มีเนื้อเพลงเป็นภาษาฝรั่งเศสอันสวยงาม ประโยคที่ฉันชอบมากที่สุดในเพลงนี้ คือ “Tu crois le tenir, il t'évite, Tu crois l'éviter, il te tient !” ฟังแล้วโดนใจ และรู้สึกว่าคนแต่งเพลงนี้ เป็นคนช่างคิด ที่นำนกมาใช้ในการเปรียบเปรยกับความรัก เพื่อให้เห็นภาพได้ชัดเจน (เหมือนจะรู้ล่วงหน้าเลยว่า ในปัจจุบันจะมีคำว่า "ชีวิตนกๆ" เกิดขึ้นมาให้ใช้กันอย่างแพร่หลาย 555)

ฟังเพลงนี้แล้ว มุมมองของฉันที่มีต่อโอเปราได้เปลี่ยนไปอย่างมาก จากที่ไม่อยากได้ยิน ไม่ชอบฟัง กลายมาเป็นรู้สึกอินไปกับเพลง และลุ้นระทึกในทุกครั้งที่นักร้องขึ้นเสียงสูง จากที่รู้สึกอึดอัดและเหนื่อยแทนนักร้อง กลับกลายเป็นการเอาใจช่วยและชื่นชมกับเสียงสูงๆ ที่ได้ยิน ที่เคยรู้สึกว่าจะขาดใจเมื่อได้ฟัง  ท้ายที่สุดแล้ว ตัวโน้ตเหล่านั้นกลับมาแตะลงตรงกลางใจของฉันได้

อยากจะบอกกับบรรดาเพลงโอเปรา ที่เมื่อก่อนฉันไม่ได้ให้ความสนใจว่า

Si tu ne m'aimes pas,

Si tu ne m'aimes pas, je t'aime!

Mais si je t'aime, 

Si je t'aime, prends garde à toi !

ขอจบบทความชิ้นนี้ พร้อมท่าปิดจบการแสดงของคุณ Carmen เมื่อร้องจบเพลง คือ มือซ้ายที่เท้าสะเอวไว้ ส่วนมือขวาชูไว้เหนือหัว พร้อมเชิดหน้า จบแบบสวยงาม

Source
ภาพประกอบ: Photo by Pixabay from Pexels